การประกอบธุรกิจภายใต้เศรษฐกิจยุคดิจิทัล ผู้บริหารจำเป็นต้องมีข้อมูลที่รวดเร็ว ชัดเจน เชื่อถือได้ และเพียงพอต่อการตัดสินใจทั้งด้านการวางแผนและควบคุมการดำเนินงานโดยเฉพาะข้อมูลที่ช่วยในการก้าวไปข้างหน้าอย่างถูกทางเพื่อสร้างความเป็นเลิศ และความได้เปรียบในการแข่งขันอันจะนำมาซึ่งความสำเร็จและความอยู่รอดของธุรกิจในระยะยาว
ข้อมูลสำคัญที่ผู้บริหารต้องนำมาตรวจสอบระดับความเข้มแข็งทางการเงินภายในบริษัท ตลอดจนใช้เปรียบเทียบฐานะทางการเงินและผลการดำเนินงานกับบริษัทอื่น ๆ ในอุตสาหกรรมเดียวกัน การตรวจสอบด้วยการวิเคราะห์งบการเงินจะช่วยให้ผู้บริหารค้นหาจุดอ่อน และจุดแข็งจากผลการดำเนินงานในเชิงปริมาณได้ เพื่อนำไปสู่การหากลยุทธ์ที่จะใช้พัฒนาและปรับปรุงธุรกิจให้ก้าวหน้าและยั่งยืนต่อไป
ความก้าวหน้าของเทคโนโลยีส่งผลให้เกิดความเปลี่ยนแปลงต่อโครงสร้างองค์กรและการบริหารจัดการ ทำให้ความต้องการทรัพยากรบุคคลในหลายตำแหน่งลดบทบาทความสำคัญลงหรือต้องปรับเพิ่มทักษะความสามารถให้ตอบโจทย์ความต้องการของโลกธุรกิจที่เปลี่ยนไปหนึ่งในนั้นคือนักบัญชี จากเดิมที่ทำหน้าที่เพียงแค่บันทึกข้อมูล และจัดทำรายงานทางการเงินเสนอผู้บริหาร ปัจจุบันต้องมีทักษะในการสร้างความสัมพันธ์กับฝ่ายอื่น ๆ ในองค์กรเพื่อนำข้อมูลของทุกฝ่ายมาร่วมวิเคราะห์ และคาดการณ์อนาคต จัดทำเป็นรายงานให้ผู้บริหาร ใช้ในการวางกลยุทธ์ธุรกิจจากเดิมที่จะทำกันเป็น 2 ระยะคือระยะสั้น 3-5 ปี และระยะยาว 5-10 ปี ซึ่งต้องปรับใหม่ให้มีการวางแผนทุก 3-5 เดือน เพื่อให้ทันต่อความเปลี่ยนแปลงที่เกิดขึ้นตลอดเวลาจนกลายเป็นความไม่แน่นอนที่องค์กรต้องเผชิญ
นักบัญชียุคดิจิทัลจะต้องปรับแนวคิดและสร้างบทบาทในการเป็นคู่คิดผู้บริหารต้องก้าวทันเทคโนโลยีที่เปลี่ยนแปลง ต้องติดตามข่าวสารใหม่ๆในโลกการเงิน เช่น Bitcoin, Stellar ซึ่งเป็นชื่อของสกุลเงินดิจิทัลที่มีการใช้งานอยู่จริงแม้จะยังไม่เป็นที่ยอมรับในหลายประเทศ แต่ประเทศมหาอำนาจอย่างจีนและรัสเซียต่างให้ความสนใจและกำลังเดินหน้าพัฒนาสกุลเงินดิจิทัลของตนเอง อีกทั้งมีผู้คนและองค์กรธุรกิจจำนวนไม่น้อยที่ยอมรับการใช้เงินดิจิทัลเหล่านี้เช่นเดียวกัน จึงนับเป็นเรื่องที่นักบัญชีควรติดตามเพราะอาจเป็นโอกาสและสีสันทางการเงิน หรืออาจเป็นอุปสรรคในอนาคตที่ทำให้นักบัญชีต้องปวดหัวมากขึ้นก็เป็นได้
โลกธุรกิจในปัจจุบัน องค์กรจะมุ่งเน้นการเปลี่ยนแปลงสู่ดิจิทัล (Digital Transformation) ซึ่งเกี่ยวข้องกับกลยุทธ์ทางธุรกิจและการนำเทคโนโลยีมาประยุกต์ใช้เพื่อเปลี่ยนแปลงกระบวนการต่าง ๆ ภายในองค์กรที่มีอยู่ให้มีประสิทธิภาพและประสิทธิผลมากขึ้นอย่างมีนัยสำคัญ อีกทั้งมุ่งเน้นไปที่ประสบการณ์ทางสังคมและลูกค้ากำหนดเป็น “การบูรณาการเทคโนโลยีดิจิทัลในทุกพื้นที่ของธุรกิจ เปลี่ยนพื้นฐานวิธีการดำเนินงานและส่งมอบคุณค่าให้กับลูกค้า ตลอดจนการเปลี่ยนแปลงวัฒนธรรมองค์กรที่คล่องตัว ว่องไว (Agile) เพื่อความสะดวกสบายอย่างต่อเนื่อง”1
นอกจากนี้นักบัญชีจะต้องปฏิรูป (Transform) กระบวนการทางบัญชีสู่ระบบดิจิทัล (Digital solutions in accounting) 2 ซึ่งได้แก่
- Paperless accounting (งานเอกสารทางบัญชีแบบไร้กระดาษ)
- Interfaces to systems (การเชื่อมต่อกับระบบ)
- Management of data quality (การจัดการคุณภาพของข้อมูล)
- Process automation (กระบวนการอัตโนมัติ)
- Uniformity of systems (ความเป็นเอกภาพของระบบ)
- Integrated consolidation system (ระบบรวบรวมข้อมูลแบบบูรณาการ)
- Real-time reporting (การรายงานแบบเรียลไทม์)
- Creation of transparency (การรังสรรค์อย่างโปร่งใส)
- Big data analysis (การวิเคราะห์ข้อมูลขนาดใหญ่)
- Tools for visualization (เครื่องมือสำหรับการนำเสนอข้อมูล)
- Cloud computing (คลาวด์คอมพิวติ้ง)
|
กระบวนการดังกล่าวข้างต้นได้มีการปฏิบัติจริงในองค์กร ได้แก่ KPMG International Cooperative
อย่างไรตาม ด้วยซอฟท์แวร์และเทคโนโลยีที่มีอายุการใช้งานที่สั้นลง ซึ่งเกิดจาก Technology Disruption นั้น ทำให้การทำโปรเจคเกี่ยวกับ IT หรือการพัฒนาผลิตภัณฑ์ต่าง ๆ เปลี่ยนรูปแบบไป จากเดิมที่เลือกซื้อซอฟท์แวร์สำเร็จรูป จึงเปลี่ยนไปเลือกหาซอฟท์แวร์ที่ยืดหยุ่น สามารถแก้ไข หรือเขียนโปรแกรมเพิ่มเติมเข้าไปในระบบเดิมได้ เพื่อลดความเสี่ยงเมื่อเกิดการเปลี่ยนแปลงในอนาคต
สิ่งที่ชวนให้คำนึงถึง คือ เมื่ออายุการใช้งานของเทคโนโลยีสั้นลง ในระยะหลัง ๆ จึงมีบริษัท เทคโนโลยีใหม่ ๆ ที่มีธุรกิจหลักเป็นการศึกษาและพัฒนาเทคโนโลยีโดยเฉพาะเกิดขึ้นทำให้องค์กรใหญ่ที่มีแผนก IT ต่าง ๆ อาจต้องมีการปรับกลยุทธ์กันใหม่ โดยทำ In-House หรือ Outsource ก็คงต้องมีการวางแผนกันอย่างรัดกุมแต่เนิ่น ๆ
ในฐานะนักบัญชียุคดิจิทัล อาจทำการศึกษา พิจารณาข้อดี ข้อด้อย พร้อมเสนอทางเลือกให้ฝ่ายบริหารตัดสินใจว่าจะนำองค์กรไปในทิศทางใด เพื่อให้บรรลุเป้าหมายขององค์กรและยังประโยชน์สูงสุดของพนักงาน ฝ่ายบริหาร ผู้ถือหุ้น ตลอดจนสังคมและประเทศชาติสืบไป
อ้างอิง :
1 *Mark Samuels (2018, May 22). What is digital transformation? Everythingyou need to know about how technology is reshaping business. Retrieved from https://www.zdnet.com/article/what-is-digital-transformation-everything-you-need-to-know-about-how-technology-is-reshaping/
2 KPMG International Cooperative (NL) : Digitisation in Accounting
|
โดย..นายธนิศร์ วินิจสร กรรมการในคณะกรรมการวิชาชีพบัญชีด้านการบัญชีบริหาร
|