การบันทึกบัญชีทั่วไป : การบันทึกบัญชีให้เป็นไปตามมาตรฐาน NPAEs
บริษัทฯ จดทะเบียนด้วยทุน 5,000,000 บาท ซื้อ Calibration Business จากกิจการหนึ่ง สิ่งที่บริษัทฯ ได้รับมาคือ Fixed Assets (เช่น เครื่องใช้สำนักงาน, เครื่องมือ,เครื่องใช้, เครื่องจักรฯ) Knowhow รวมถึง Customer Transfer Relation ซึ่งผู้ขายกิจการจะยังคงดูแลต่อไปภายใต้เงื่อนไขในสัญญาอีก 5 ปี โดยกิจการไม่ได้ทำ Due Diligence แต่บริษัทฯ ผู้ขายได้ทำเป็นลักษณะ Informal (แต่ขายต่ำกว่าราคาที่ทำ Due Diligence) ทั้งนี้บริษัทฯ จ่ายเงินซื้อ Calibration Business ครั้งนี้ด้วยราคาประมาณ 10,000,000 บาท แต่บริษัทฯได้รับ Fixed Assets เพียงประมาณ 2,000,000 บาท* ราคา BV. จึงเกิดผลต่างประมาณ 8,000,000 บาท *
หมายเหตุ *เป็นตัวเลขที่สมมติขึ้น
ประเด็นคำถาม
ขอเรียนตอบคำถามท่านสมาชิกตามหลักการของมาตรฐาน TFRS for NPAEs เท่านั้น และตามสมมติฐานว่าบริษัทไม่ได้เตรียมตัวจะจดทะเบียนในตลาดหลักทรัพย์ ดังนี้
1. ในกรณีที่บริษัทใช้มาตรฐานการบัญชีสำหรับกิจการที่ไม่มีส่วนได้เสียสาธารณะ (TFRS for NPAEs) บริษัทฯต้องปฏิบัติเสมือนการซื้อสินทรัพย์ที่เกี่ยวข้อง เช่น
บทที่ 9 เรื่อง เงินลงทุน
บทที่ 10 เรื่อง ที่ดิน อาคารและอุปกรณ์
บทที่ 11 เรื่อง สินทรัพย์ไม่มีตัวตน
บทที่ 12 เรื่อง อสังหาริมทรัพย์เพื่อการลงทุน เป็นต้น
2. กิจการต้องรับรู้และวัดมูลค่าตามข้อกำหนดในย่อหน้าที่ 126 และ 127 ของ TFRS for NPAEs ดังนี้
126. กิจการต้องวัดมูลค่าของรายการที่ดิน อาคารและอุปกรณ์ที่เข้าเงื่อนไขการรับรู้รายการเป็นสินทรัพย์โดยใช้ราคาทุน
127. ราคาทุนของรายการที่ดิน อาคารและอุปกรณ์ประกอบด้วย
127.1. ราคาซื้อรวมอากรขาเข้าและภาษีซื้อที่เรียกคืนไม่ได้หลังหักส่วนลดการค้า และจํานวนที่ได้รับคืนจากผู้ขาย
127.2. ต้นทุนทางตรงอื่นๆ ที่เกี่ยวข้องกับการจัดหาสินทรัพย์เพื่อให้สินทรัพย์นั้นอยู่ในสถานที่และสภาพที่พร้อมจะใช้งานได้ตามความประสงค์ของฝ่ายบริหาร
127.3. ต้นทุนที่ประมาณที่ดีที่สุดสําหรับการรื้อ การขนย้าย และการบูรณะสถานที่ตั้งของสินทรัพย์ ซึ่งเป็นภาระผูกพันของกิจการที่เกิดขึ้นเมื่อกิจการได้สินทรัพย์นั้นมาหรือเป็นผลจากการใช้สินทรัพย์นั้นในช่วงเวลาหนึ่ง
3. กิจการต้องพิจารณารับรู้สินทรัพย์ไม่มีตัวตนดังกล่าวว่าจะสามารถรับรู้ได้หรือไม่ตามย่อหน้าที่ 155, 156 และ 157 ของ TFRS for NPAEs ดังนี้
155. สินทรัพย์ไม่มีตัวตน หมายถึง สินทรัพย์ที่ไม่เป็นตัวเงินที่สามารถระบุได้และไม่มีลักษณะทางกายภาพ ตัวอย่างเช่น สินทรัพย์ทางปัญญา โปรแกรมคอมพิวเตอร์ เครื่องหมายการค้า ลิขสิทธิ์ สิทธิบัตร สัมปทาน และฟิล์มภาพยนตร์ เป็นต้น
156. สินทรัพย์สามารถระบุได้ก็ต่อเมื่อ
156.1. สามารถแยกเป็นเอกเทศได้ กล่าวคือสามารถแยกหรือแบ่งจากกิจการ และสามารถขาย โอน ให้สิทธิให้เช่า หรือแลกเปลี่ยนได้อย่างเอกเทศ หรือโดยรวมกับสัญญาเป็นสินทรัพย์หรือหนี้สินที่สามารถระบุได้โดยไม่คํานึงว่ากิจการตั้งใจจะแยกเป็นเอกเทศหรือไม่ หรือ
156.2. ได้มาจากการทําสัญญาหรือสิทธิทางกฎหมายอื่นๆ โดยไม่คํานึงถึงว่าสิทธิเหล่านั้นจะสามารถโอนหรือสามารถแบ่งแยกจากกิจการ หรือจากสิทธิและภาระผูกพันอื่นๆ
157. กิจการรับรู้สินทรัพย์ไม่มีตัวตนได้ก็ต่อเมื่อเข้าเกณฑ์ทุกข้อต่อไปนี้
157.1. มีความเป็นไปได้ค่อนข้างแน่ที่กิจการจะได้รับประโยชน์เชิงเศรษฐกิจในอนาคตที่จะเกิดจากสินทรัพย์นั้น
157.2. ราคาทุนของสินทรัพย์สามารถวัดมูลค่าได้อย่างน่าเชื่อถือการวัดมูลค่าของสินทรัพย์ไม่มีตัวตนเป็นไปตามย่อหน้าที่ 160 และ 161 ของ TFRS for NPAEs ดังนี้
160. กิจการต้องวัดมูลค่าสินทรัพย์ไม่มีตัวตนเมื่อเริ่มแรกด้วยราคาทุน
161. ราคาทุนของสินทรัพย์ไม่มีตัวตนที่ได้มาแยกต่างหาก ประกอบด้วย
161.1. ราคาซื้อรวมภาษีนำเข้าและภาษีซื้อที่เรียกคืนไม่ได้หักด้วยส่วนลดการค้าต่างๆและจํานวนที่ได้รับคืนจากผู้ขาย
161.2. ต้นทุนทางตรงอื่นๆ ที่เกี่ยวกับการจัดเตรียมสินทรัพย์เพื่อให้พร้อมที่จะใช้ประโยชน์ได้ตามประสงค์
4. มาตรฐาน TFRS for NPAEs มิได้กำหนดแนวทางในการกำหนดราคาซื้อและขายสินทรัพย์ไว้อย่างชัดเจน เพียงแต่ระบุให้บันทึกบัญชีตามราคาซื้อและขายที่ตกลงกัน
ดังนั้น ผู้ซื้อและผู้ขายต้องทำการตกลงราคาซื้อขายทรัพย์สินแต่ละชิ้นกันเอง โดยอาจเทียบเคียงจากข้อมูลที่มีอยู่ทั้งหมด ซึ่งเป็นดุลยพินิจของฝ่ายบริหารทั้งสองฝ่ายที่จะตกลงกัน และอาจต้องอ้างอิงกฎหมายอื่นที่เกี่ยวข้อง เช่น ประมวลรัษฎากรในกรณีของการออกใบกำกับภาษี เป็นต้น
ทั้งนี้ขอให้ท่านศึกษาข้อเท็จจริงและเนื้อหาของรายการและศึกษามาตรฐานการรายงานทางการเงินที่เกี่ยวข้อง เพื่อให้การจัดทำรายงานทางการเงินเป็นไปอย่างเหมาะสม
