จากการที่ได้ไปเข้าร่วมประชุมผู้ตรวจสอบภายในระหว่างประเทศประจำปี 2019 ที่ประเทศสหรัฐอเมริกา มีหัวข้อหนึ่งที่น่าสนใจที่ผู้เขียนอยากนำมาเป็นข้อเตือนใจให้กับผู้สอบบัญชี ทั้งผู้ตรวจสอบภายในและผู้สอบบัญชีรับอนุญาต ซึ่งต่อไปนี้ขอเรียกรวมว่า ผู้ตรวจสอบ นั่นคือ “ความเสี่ยงในการประเมินความเสี่ยง”
เมื่อกล่าวถึงความเสี่ยง ผู้ตรวจสอบจะนึกถึง ความเสี่ยงสืบเนื่อง ความเสี่ยงจากการตรวจสอบความเสี่ยงจากการควบคุมภายใน การประเมินความเสี่ยง การบริหารจัดการความเสี่ยง การตอบสนองต่อความเสี่ยง และอื่น ๆ อีกมากมาย ซึ่งผู้ตรวจสอบได้เข้าใจความเสี่ยงอย่างแท้จริงหรือไม่ ได้คำนึงถึงความเสี่ยงในการประเมินความเสี่ยงหรือไม่
ถ้าให้ประเมินความเสี่ยงจากการเดินทางด้วยเครื่องบินกับการเดินทางด้วยรถยนต์ ท่านคิดว่าการเดินทางแบบใดมีความเสี่ยงมากกว่ากัน หลายคนตอบว่าการเดินทางด้วยเครื่องบินปลอดภัยกว่าเพราะเรารับรู้อัตราการเกิดอุบัติเหตุบนท้องถนนมากกว่าจากเครื่องบิน หรือบางคนบอกว่าการเดินทางด้วยเครื่องบินมีความเสี่ยงกว่าเพราะอยู่ในที่สูง ซึ่งตนเองเป็นคนที่กลัวความสูง หรือบางคนบอกว่าการเดินทางด้วยเครื่องบินเสี่ยงกว่าเพราะเราไม่ได้ขับเองเราไม่ได้เป็นผู้ควบคุม ไม่เหมือนการเดินทางด้วยรถยนต์ที่เราขับเอง เราควบคุมการขับของเราได้จากตัวอย่างข้างต้นจะเห็นว่า การประเมินความเสี่ยงขึ้นกับมุมมองของผู้ประเมิน ดังนั้น ผู้ประเมินต่างกันจะประเมินความเสี่ยงที่ไม่เหมือนกัน
 |
ถ้าท่านเห็นตัวเลข 3 5 3 ท่านคิดว่าตัวเลขต่อไปคือตัวเลขอะไร? |
| หลายท่านจะตอบว่า 5 ทำไมท่านตอบเลข 5 นั่นเพราะคนเรามักจะมองหาแบบแผน หรือ Pattern ที่ควรเป็น เราจะรู้สึกมั่นคง มั่นใจต่อการมองหาแบบแผนในการคาดเดาตัวเลข หรืออนาคต ซึ่งท่านอาจตกหลุมพรางของแบบแผนที่ท่านเห็น |  |
